Het beste van het AD
In de Algemeen Dagblad rubriek Premium wordt een selectie van de beste verhalen van het AD gepubliceerd. In januari van afgelopen jaar is een artikel geplaatst over molens in de regio Amersfoort. Eén van de molens die genoemd wordt in dit artikel is molen “De Gunst”  Â
Laatste Amersfoortse molen staat in Drenthe
In de laatste weken van de Tweede Wereldoorlog, 71 jaar geleden, ging de laatste molen van Amersfoort in vlammen op. Een recente poging om een monumentale molen te herbouwen in de Eemhaven, leverde niets op. Arie Terschegget (78), woordvoerder namens de veteranen van de verdwenen volksbuurt ’t Sasje, heeft er nog nét wat herinneringen aan.
De wieken waren er al af, maar de romp was er nog en werd gebruikt als opslag voor graan. Toen is dat restant uit elkaar gespat in de Tweede Wereldoorlog. Ik was er niet bij, maar zo’n nieuwtje deed natuurlijk de ronde in de buurt. Als klein jochie hoorde ik dat. We schrokken ervan.”
Die molen heette De Goede Verwachting en lag aan de Lageweg 36. De laatste molenaar, Arie Mulder, kon slechts toezien hoe op 19 april 1945, in de laatste weken van de oorlog, de molen werd opgeblazen door de bezetter, omdat het bouwwerk zich in het schootsveld bevond.
Herbouw
Mulders dochter Greet (de Vries) vertelde als hoogbejaarde aan deze krant, 65 jaar later, dat even werd overwogen om de molen te herbouwen of te verplaatsen. Dat liep echter nogal in de papieren in de zuinige naoorlogse tijd en bovendien kon Arie Mulder geen opvolger vinden. Tegenwoordig bevindt zich hier al tientallen jaren de drukke woonwijk Liendert, destijds waren de Lageweg en omgeving landelijk gebied.
Dochter Greet sprak over het leven in en rond de molen. Ze sprong er slootje met een vriendin, met wie ze ook via het ‘kippentrappetje’ naar boven klom. Ze sloegen hun benen over de houten rand en zongen, met de zon als toehoorder. ,,Dat was natuurlijk levensgevaarlijk. Als we daar vanaf waren gevallen…” Soms mocht ze mee met de paard en wagen waarmee de knecht meel bezorgde bij bakkers in de omgeving.
De Rijzende Zon
Het leek er onlangs op dat de stad een molen zou terugkrijgen. De Amersfoortse ondernemer Laurens Olieman nam het initiatief voor een actiegroep die zich hard maakte voor herbouw van oliemolen De Rijzende Zon in de Eemhaven. Deze molen was in 1940 ingestort, waarna de restanten waren afgebroken.
De herbouwde molen zou wel eens een grote toeristische attractie kunnen worden, voorspelde hij. Hij verwees daarbij naar De Hoop in Bunschoten, die enkele jaren terug werd herbouwd en wel 25.000 bezoekers per jaar trekt. De herbouwde molen zou tevens een mooi alternatief zijn voor een hoog appartementencomplex dat projectontwikkelaars willen neerzetten op de locatie: het braakliggende terrein op het Eemplein, op de hoogte van de fiets- en voetgangersbrug. Omwonenden zien dit complex hier ongaarne verrijzen, die wel ‘de grindbak’ of ‘kattenbak’ wordt genoemd. Olieman toog vorig jaar naar de gemeenteraad, waar hij echter de handen niet op elkaar kreeg voor dit kostbaar geachte plan.
De Goede Verwachting aan de Lageweg ging in de oorlog verloren. © Archief Eemland
In de regio staan nog maar vijf molens. Heel wat mensen heten ‘Van der Molen’, ‘Molenaar’, ‘Van der Meulen’ of hebben andere namen die wijzen op een molenaarsverleden. In de regio Amersfoort zijn vrijwel alle molens verdwenen. Ze zijn veelal gesloopt nadat ze door moderne machines overbodig waren geraakt. Het verspreidingsgebied van deze krant kent nog slechts vijf molens: de herbouwde De Hoop in Bunschoten, een gelijknamige molen in Nijkerk, De Windhond in Soest, de Puurveense Molen in Kootwijkerbroek en ten slotte de Kallenbroeker Molen in Terschuur. Op die laatste molen deed Arie Mulder ervaring op bij zijn vader, ook molenaar, voordat hij aan het werk ging in Amersfoort bij de laatste molen van de stad, De Goede Verwachting, die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog werd opgeblazen door de Duitsers (zie hoofdverhaal).
De Gunst
Strikt genomen kan nog één molen uit Amersfoort worden bezichtigd, zij het ver van huis. De windkorenmolen De Gunst, die ooit op de hoek van de Daltonstraat en de Leusderweg stond, werd in circa 1915 afgebroken en opnieuw opgebouwd in het Drentse dorp Zuid-Sleen, bij Coevorden, waar de naam werd gewijzigd in De Hoop. Na nog eens tientallen trouwe dienst is het uitgegroeid tot een gewilde bezienswaardigheid. In Amersfoort was Jan Nefkens eigenaar van de molen. Hij ging na verloop van tijd handelen in motoren en auto’s; zo stichtte hij het vermaarde autobedrijf, dat door zijn nazaten werd voortgezet.
Uit oude kranten blijkt dat het molenaarswerk niet ongevaarlijk was; het wemelt van berichten over branden en valpartijen. De Eembode van 4 oktober 1890 meldde: ,,Dinsdagavond omstreeks half tien is de molenaarsknecht J.H. de Vries, werkzaam in den molen ‘De Gunst’, van den heer J. Nefkens, door een op de tweede verdieping openstaande luik gevallen en op een wagen en daarna op den grond terecht gekomen.” Een geneeskundige constateerde gelukkig slechts een hersenschudding, en voorzag ‘spoedig herstel’.
Voor origineel artikel druk op onderstaande link.
https://www.ad.nl/amersfoort/laatste-amersfoortse-molen-staat-in-drenthe~aa683bae/